İZİNLERİN YENİ SÖZLEŞME DÖNEMİNE AKTARILMASI

Bu yazımızda aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının izin hakları ve bir sözleşme döneminde kullanamadıkları yıllık izinlerini bir sonraki sözleşme dönemine aktarıp/aktaramayacaklarını inceleyeceğiz.

Aile Hekimliğinde izinler konusunda elimizdeki en önemli kanıt; Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu karardır.

Danıştay 5. Dairesince alınan 28.02.2014 günlü E: 2011/4869 sayılı kararla; dava konusu “ Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler ile Sözleşme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin dayanağı olan 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu’nun 8. Maddesinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulması üzerine; Anayasa Mahkemesi, 11.9.2014 günlü, E:2014/82, K:2014/143 sayılı kararla, 5258 sayılı Yasanın 8. maddesinin ikinci fıkrasının "Aile hekimi ve aile sağlığı elemanlarıyla yapılacak sözleşmede yer alacak hususlar...." ve "Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak, Sağlık Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir." bölümlerinin "sözleşmeli aile hekimi ve aile sağlığı elemanlarının izin hakkı" yönünden kısmı Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etmiştir.

Sağlık Bakanlığı, Anayasa Mahkemesinin bu kararı üzerine yeni bir kanuni düzenleme yapmak yerine geçici bir yönetmelik maddesi ile 16.03.2015 tarihli  "Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği" nin  Geçici 4.maddesine "Aile Hekimleri ve aile sağlığı elemanları tarafından kullanılmayan izin süreleri bir sonraki sözleşme dönemine aktarılmaz.” hükmünü getirmiştir.

Konunun mahkemelerce tescil edilebilmesi için Kahramanmaraş’ da çalışan bir aile hekimi arkadaşımız üzerinden, Kahramanmaraş Aile Hekimleri Derneğinin hukuki desteğiyle açılan dava sonucunda mahkeme 2016/324 Esas, 2016/1316 Karar no ile şu kararı verdi.

“Aile Hekimliği Uygulaması Kapsamında Sağlık Bakanlığınca Çalıştırılan Personele Yapılacak Ödemeler ile Sözleşme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin” 8.maddesinde yer alan “ Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanları tarafından kullanılmayan izin süreleri bir sonraki sözleşme dönemine aktarılamaz.” hükmünün Danıştay Beşinci Dairesi tarafından iptal edildiği, aynı yönetmeliğin başka maddelerinin de iptali istemiyle açılan davalarda anılan yargı kararları uyarınca iptal edilen yönetmelik hükümleri ile ilgili olarak yeni düzenlemeler yapıldığı, bazı maddelerin değiştirildiği, bu çerçevede yapılan ve 16.03.2015 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren “ Aile Hekimleri ve aile sağlığı elemanları izin haklarına yönelik kanuni düzenleme yapılıncaya kadar sözleşmeli aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının izinleri hakkında bu maddedeki usul ve esaslar uygulanır… Aile Hekimleri ve aile sağlığı elemanları tarafından kullanılmayan izin süreleri bir sonraki sözleşme dönemine aktarılmaz. Sözleşmeli izninin bitiminden sonra beş gün daha izin verilebilir.” hükümlerinin konulduğunun görüldüğü, söz konusu düzenlemeler incelendiğinde ise, Danıştay tarafından iptal edilen eski yönetmelikteki tüm ifadelerin yeni düzenlemede korunduğu yalnızca yasal düzenleme yapılıncaya kadar bu maddenin uygulanacağı yönünde belirlemeye yer verildiği ancak gelinen noktada yapılan düzenlemenin muhteviyatının eski yönetmelik hükmü ile birebir olarak aynı olması nedeniyle ve iptal kararında belirtilen gerekçenin zaten izin hakları konusunda idarece kanuni düzenleme yapılması yönünde açık bir gerekçe yer almasına rağmen, yargı kararının doğru bir şekilde yerine getirilmediği başka bir ifadeyle mahkeme kararı uyarınca değişiklik yapıldığı ifade edilen geçici düzenlemenin yargı kararını etkisiz kılmaya yönelik olduğusonucuna varılmıştır.

…Davacının sağlık mazereti dikkate alınarak, daha önceki yıllarda kullanamadığı ve ertesi yılki sözleşme dönemlerine aktarılmayan izin sürelerinin belirlenerek yeni sözleşme dönemine aktarılması ve izinlerinin sağlık gerekçeleriyle tarafına kullandırılması gerekirken, başvurunun yönetmeliğin Geçici 4. Maddesin de yer alan düzenleme uyarınca reddine yönelik tesis edilen valilik işleminde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmemiştir.”

Hem Anayasa Mahkemesi’ nin aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının izinleri için kanuni düzenleme yapılması gerektiği kararı, hem de Kahramanmaraş ilimizde açılan ve kazanılan örnek dava sonucu; idarenin kendisine başvuran aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının bir sözleşme döneminde kullanamadıkları izinlerini bir sonraki sözleşme dönemine aktarması gerekmektedir.

Yine Kahramanmaraş davasının mahkeme kararında geçen “…düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olmasının bu düzenlemeye dayalı olarak tesis edilen bireysel işlemin iptaline engel olmayacağı…” ibaresi bize bundan sonrası için yol göstericidir. İdarelerin yönetmelikte bu konuda madde var diye reddettikleri isteklerimizi, ilgili hükmün Danıştay vb tarafından iptal etmesini beklemeden, bireysel olarak hukuka başvurularımızı yapmamız gerekmektedir.

Yıllık izinlerin bir sonraki döneme aktarılması için izlenecek ALGORİTMA;

1.      Mevcut sözleşme döneminde kullanamadığınız yıllık izinlerin bir sonraki sözleşme dönemine aktarılması talebinizi içeren dilekçenizi Halk Sağlığı Müdürlüğüne gönderiniz.

2.      Halk Sağlığı Müdürlüğünden red yanıtı gelirse veya 30 gün içinde yanıt gelmezse Kahramanmaraş davasında olduğu gibi idare mahkemeye dava açınız.

Herkese Sağlıklı, Mutlu, Huzurlu bir yeni yıl diliyorum.

İlgili mahkeme kararına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

http://www.trahed.org/dokuman.aspx?bolum=Kamu%20Denet%C3%A7ili%C4%9Fi%20Kurumu%20Kararlar%C4%B1

      İlgili itiraz dilekçe örneğine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

http://www.trahed.org/dokuman.aspx? bolum=E%C4%9Fitimler/%20%C4%B0zinler%20/%20%C3%96demeler

Dr. Hakan UZUN -TRABZON